Van illusie naar aanwezigheid: hoe meditatie me terugbracht in het nu

Wanneer je brein je voor de gek houdt

Deze week heeft mijn brein me bedrogen.

Het brein is een wonderlijk orgaan. Het weegt amper twee procent van ons totale lichaamsgewicht, maar verbruikt liefst dertig procent van al onze energie. En toch is het niet altijd zo betrouwbaar als we denken.

Je brein is namelijk een predictiemachine. Volgens de Duitse psycholoog en neurowetenschapper Ernst Pöppel kunnen we onze aandacht maar drie seconden echt in het huidige moment houden. De rest van de tijd vult ons brein de gaten op: het grijpt terug naar herinneringen, maakt aannames over het nu en probeert te voorspellen wat er straks zal gebeuren. Met andere woorden: je brein gokt voortdurend.

Vaak helpt dat ons, maar soms misleidt het ons.

Van vijand naar bondgenoot

Ik gebruik meditatie om mijn brein tot rust te brengen. Een uitspraak die me altijd bijblijft is:“Voor wie de geest overwonnen heeft, is hij de beste vriend die je kunt wensen. Maar voor wie dat niet gelukt is, wordt de geest zijn ergste vijand.”

Doorheen de jaren heb ik geleerd dat mijn onrustige “apenbrein” kan evolueren van tegenstander naar medestander. In plaats van te vechten, kan je leren verbinden. Van vijand naar vriend.

Maar soms... soms is mijn brein me toch nog te slim af.

De illusie die pijn deed

Onlangs projecteerde mijn brein een toekomst die simpelweg niet realistisch was. En omdat ons brein geen verschil kent tussen fantasie en werkelijkheid, ging ik er helemaal in mee. Het voelde alsof ik naar een film zat te kijken waarvan ik dacht dat die werkelijkheid zou worden.

Vergelijk het met iemand die een persoonlijke record wil lopen: stel dat je 10 km in 40 minuten kan, maar je blijft dromen van 38 minuten. Ondanks al je inzet en training blijft dat voor jouw lichaam misschien gewoon buiten bereik. Blijf je vasthouden aan die illusie, dan eindigt elke wedstrijd in ontgoocheling.

Zo ook bij mij: ik bleef vasthouden aan een plaatje dat nooit werkelijkheid zou worden. En dat werd een kwelling.

Terug naar het nu

Gelukkig hielpen meditatie en een bijzondere ervaring me om die illusie door te prikken en weer te landen in het nu. Want dáár speelt het echte leven zich af. Niet in de droombeelden van ons hoofd, maar in dit moment.

En intussen blijf ik elke dag werken aan mijn relatie met mijn apenbrein. Zodat het mijn medestander blijft, en niet mijn tegenstander.

Een kleine uitnodiging voor jou

Heb jij ervaring met meditatie?

Zo niet, dan daag ik je uit om het eens te proberen:

1. Zoek een comfortabele plek waar je niet gestoord wordt.

2. Zet een timer op 3 minuten.

3. Sluit je ogen.

4. Adem vijf keer diep in en langzaam uit.

5. Neem drie minuten lang bewust waar wat je hoort. Geluiden in je omgeving, of misschien zelfs de stilte.

   
   

Dat is alles.

Misschien merk je dat je gedachten afdwalen. Misschien word je ongeduldig. Dat is helemaal normaal. Let gewoon op wat er gebeurt, zonder oordeel.

Ik ben benieuwd: hoe heb jij dit ervaren? Welke gedachten kwamen op, en wat heb je eruit geleerd? Stuur me gerust je ervaring – ik lees graag mee.

Want wie weet ontdek je, net als ik, dat je brein zowel je valkuil als je grootste bondgenoot kan zijn.